Yazar : İş Bankası Kültür Yayınları

Budha-Hajime Nakamura Gotama Budha (M. Ö. 563 - 483), Hindistan’ın kuzeyindeki Kosala kenti yakınlarında yaşayan Şakya kabilesinde, “güneş soyundan” bir ailede, Kşatriya (savaşçılar) kastının mensubu olarak doğdu. Babası, kral Şudhodana idi. Bir bull, onun yaşlı bir adam, hasta bir adam, ölü bir adam ve dünyadan elini eteğini çekmiş bir adamla karşılaşırsa budha olacağı kehanetinde bulundu. 16 yaşında evlenen ve Rahula isminde bir oğlu olan Gotama, küçük yaşlardan beri derin düşüncelere dalmaya eğilimiydi. Bilgenin haber verdiği adamları görüp kendi zevk ve sefa içindeki hayatı ona anlamsız ve boş gelince, dünyadan el çekmeye karar verdi. Bir samana bezine sarınarak sarayından ayrılıp keşişlik hayatına başladığında 29 yaşındaydı. Gotama Budha, kutsal incir ağacının altında aydınlanmaya ulaşınca dünyanın acıdan ibaret olduğunu ve insanı bu acıdan kurtaracak bir yol bulunduğunu fark eti. Yarım asır süren keşişlik hayatında, tüm dünya nimetlerini rededip nefsi üzerinde tam kontrol kurmak suretiyle özgürleşip hakikate varmayı içeren bu yolu öğreti. Bu büyük bull öylesine çok sevildi, öylesine benimsendi ki ölümünden sonra öğretileri din, kendisi de bir tür tanrı haline getirildi. Doğum yeri Lumbini Bahçesi, aydınlanmaya ulaştığı yer olan Bodhgaya, ilk vazını verdiği Varanasi’deki Geyik Parkı ve ölüm yeri Kisunagari, Budistlerin en kutsal dört hac mekânı oldu. Japonya’nın modern dönemdeki en büyük Budizm uzmanı Mentor. Hajime Nakamura, bütün akademik hayatını bu konuya vakfetmiş, Çince ve Sanskrit başta olmak üzere çeşitli dilerden kutsal Budist metinlerini çevirmiş ve yorumlamıştır. Kitabında, tarihte yaşamış gerçek bir insan olan Gotama’yı, din kurucusu bull Budha’dan ayırabilmek amacıyla, en eski Budist ve Budist olmayan metinler üzerinde eleştirel çözümlemeler yapmaktadır. Ayrıca Nakamura, Budha’nın hayatındaki efsanevi ögeleri dışlayabilmek için onun bulunduğu yerlerde on yılarca süren incelemelerde bulunmuş ve akademik çalışmanın diğer yöntemlerini kulanmıştır. Sonuçta yirmi beş asır önce yaşamış bir kişinin hayatını yeniden kuran ve Budizmin o bilgece yumuşaklığını taşıyan bir dile aktaran elinizdeki kitap, Budizmin temel kavram, söylem ve tutumları konusunda government son derece bilgilendiricidir.