Yazar : İş Bankası Kültür Yayınları

Empresyonistler - Ayrıntıda Sanat-Diana Newal Ayrıntıda Sanat: Empresyonistler, Empresyonist hareketin önde gelen sanatçılarının çalışmalarına detayları, stil ve teknikleriyle yakından odaklanan, döneme dair gerçekten eşsiz bir çalışmadır. Sayfalarında kesimli pencerelerin kulanıldığı kitapta okur, Degas’nın Dans Sınıfı ve Renior’nın Sandalda Öğle Yemeği’ni de içeren en önemli yirmi başyapıtı farklı bakış açılarından keşfetmeye ve onlara hayran olmaya davet ediliyor. Her çalışmanın kaliteli röprodüksiyonuna, dönemi ve üslubunu yansıtan bir zaman çizelgesi eşlik ediyor. Zengin metin ile birlikte dikatle yerleştirilen ve iki taraflı kulanılan kesimli pencereler detayları büyütmeye ve her bir görsele odaklanarak bakmaya, sanatsal çalışmanın karakteristik tekniği, tonu ve renkleri grafik olarak ele almaya olanak sağlıyor. Empresyonistlerin yirmi özel resmini ortaya çıkaran ve adeta yeniden canlandıran yenilikçi ve çekici bir sanat kitabı. Diana Newal yirmi empresyonist resimden oluşan kişisel bir seçki yapıyor. Her biri tarihsel bağlamına göre yer verilen çalışmaların kompozisyon, renk ve teknik gelişmeye katkısı tartışılarak gösteriliyor. Kitapta Monet’nin farklı bir atmosfer yaratığı İzlenim, Gün Doğumu’ndan Pisaro’nun canlı fırça darbeleriyle gerçekleştirdiği Chaponval Manzarası’na kadar, Empresyonistlerin çığır açan sanatı hiç olmadığı kadar meydana çıkıyor. Diana Newal doktora çalışmasını Londra Courtauld Institute of Art’ta tamamladı. Öncesinde Open University’nin Teach ve Learn projelerinde danışman yazardı, şimdi yarı zamanlı öğretmen ve yazardır. Apreciating Art (208) kitabını kaleme aldı ve halen sanatın küreseleşmesinin etkileri üzerine araştırmalarını sürdürmektedir. Ayrıntıda Sanat: Empresyonistler, sayfalardaki yenilikçi tarzda kesimli pencereler ile dönemin büyük sanatçılarının teknikleri ve desenlerine odaklanıyor. Empresyonistler devrimci bir yaklaşımla, Akademi’nin değer verdiği tarihsel ve mitolojik sahneleri idealize eden, güzeli resimleme anlayışına karşı çıkarak anlık etkileri yakalamanın peşinden koştu. Bu kitap Monet, Pisaro, Renoir ve Degas gibi sanatçıların yeni ufuklar açan çalışmalarının bir analizi üzerinden tarihin ve gelişen hareketin izini sürüyor. Sanat tarihi, insanın aklını başından alan eserlerle doludur. Hele resim sanatında nice tablolar vardır ki, koca ölçekli tuvaldeki birkaç milimetre karelik bir dudak ucu, bir yara izi üzerine yüzlerce sayfa yazılar yazılabilir. Hatâ kimi eleştirmenler, kuramcılar bunlardan hareketle yeni bakış açıları getirirler. Mona Lisa’nın dudağını düşünün bir kere… Boticeli’nin Venüs’ün Doğuşu tablosunu gözünüzün önüne getirin, hatâ Dürer’in otoportlerini getirin aklınıza. Kimi sanat kitapları, o her anlamda büyük eserlerin küçücük detayları üzerine yüzlerce sayfa söz söylerler. Ki ilk cümlede belirtiğim gibi, sanat tarihinde pek çok eserin o küçücük detayları üzerine yüzlerce sayfalık onlarca kitap yazılabilir gerçekten…Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları’nın yayınladığı Ayrıntıda Sanat serisi, üzerine kitap yazılan detayları gösteriyor bize tek tek. Dizinin ‘Rönesans’ dönemi eserlerini Jeanie Labno, ‘Empresyonistler’ akımını ise Diana Newal hazırlamış. İki yazar da etraflıca bir giriş bölümünden sonra, dönemin/akımın 20 ünlü tablosunu ve o tabloların sanat tarihini değiştiren ‘küçücük’ ayrıntılarını aktarıyorlar bizlere. Önce resmin bütününü gösterip gerekli bütün bilgileri veriyorlar, hakında. Ondan sonra detay kareleriyle ‘görmemiz gereken’leri gösteriyorlar. Kitap sayfaları ise tam bu anlatım için özel hazırlanmış. Kimi sayfalardaki kesikler, özel olarak a�ılmış pencereler, bütün tabloda dikat etmemiz gereken yerleri ön plana çıkarıyor. Kesik alanın kenarlarından çıkılan oklar da, elin hareketini, bıyığın bükümünü, kumaş dokusunun nasıl verildiğini, o mükemeliği yaratan ‘uçta kalma’ anlarını ve elbete resamların bunları nasıl başardığını işaret ediyor. İki yazar da, kompozisyon, renk, teknik gibi açılardan tarihsel bağlamda yapılan tartışmaları da ve ortaya konan diğer tezleri de eksiksiz anlatıyorlar. Masacio’nun perspektif devriminden Da Vinci’nin sfumatosuna, Monet’nin, Renoir’ın, Degas’ın sanat tarihini alt üst eden eserlerine kadar ‘ayrıntıda gizli’ sanat. Uzman olun olmayın, kitaplığınızdaki sanat tarihi rafını zenginleştirecek iki çok iyi kitap. Hayran kalacaksınız. Çağlayan ÇevikBir Paragraf