Yazar : İş Bankası Kültür Yayınları

Gün Gün, Sat Sat İstiklal Harbi'Nde Batı Cephesi-İzedin Çalışlar ". Güney Cephesi kuvetleri, eski yerleri Dumlupınar'a geri gönderildiler. Kütahya'da yalnız 61. Tümen, iki alaya yakın kuvetiyle İzetin Bey komutasında bırakılmıştı. . Yunan ordusunun yaptığı bu saldırıda Ethem ve kardeşleri de kendilerine düşen görevi yapmaktan geri durmadılar. Yeniden Kütahya'ya yönelerek, orada bulunan ve kuvetçe zayıf olan tümenimize saldırmaya başladılar. İzetin Paşa'nın sağlam iradesi, bilgili komutası ve emri altındaki Türk subay ve erlerinin üstün yiğitlikleri, Ethem ve kardeşleriyle birlikte saldıran hain kuvetleri yendi ve kaçmak zorunda bıraktı. . İzetin Paşa, 1 Ocak 1921 günü öğleninden 13 Ocak gece yarısına kadar dek süren sert ve kızışmış savaşlar sırasında, süvari birliklerinin de savaşa katılması zamanının geldiğini Genelkurmay Başkanlığı'na bildirmişti. Refet Paşa, Güney Cephesi'nden getirtmekte olduğu 8. tümen yetişebilirse, 14 Ocak'ta saldırıya geçme niyetinde olduğunu birliklerine duyuruyordu. İzetin Paşa 1, 12, 13 Ocak günlerinde yalnız başına düşmanla savaştıktan sonra, akşamüzeri gün batarken, yaptığı bir karşı saldırıyla asileri yendi ve kaçmak zorunda bıraktı. Refet Paşa savaşa seyirci kalmakla büyük bir fırsatı kaçırdı. . " Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk. İzetin Çalışlar (182-1951) Yanya'da doğdu. 1906'da Harp Akademisi'ni topçu sınıfı ikincisi olarak bitirdi. Hareket Ordusu'nda görev yaptı, Balkan Savaşı'na katıldı. 1915'te Anafartalar Grubu Kurmay Başkanı'ydı. Çanakale zaferinden sonra ordu ve kolordu başkanlıklarına getirildi. İstiklal Savaşı'nda, 20. Kolordu Komutan Vekiliği'ne, 23. Tümen Komutanlığı'na ve 61. Tümen Komutanlığı'na atandı, İnönü, Kütahya ve Sakarya Muharebelerine katıldı. Savaş yılarının son görevi, 1. Kolordu Komutanlığı'ydı. Büyük Taruz'da, Afyon'un Çalışlar köyünde başlayıp İzmir'e kadar sürdürdüğü "Çalışlar Muharebeleri" dolayısıyla Atatürk kendisine bu soyadını uygun gördü. Ordumuzun İzmir'e girmesiyle, ek görev olarak İzmir Askeri Valiliği'ni de yürüten ve aynı yıl tuğgeneral olan Çalışlar, 1923-1924 yılarında Aydın miletvekiliği yaptı. 3. Ordu Komutanlığı sırasında, 1930'da orgeneraliğe yükselen Çalışlar, altı yıl boyunca da 2. Ordu Kumandanlığı'nda bulundu ve 1939'da kendi arzusuyla emekliye ayrıldı. Savaşlar içinde geçen hayatı boyunca İzetin Çalışlar, Osmanlı, Alman, Avusturya-Macaristan devletlerinin çeşitli nişan ve madalyalarına hak kazandı, TBM tarafından da İstiklal Madalyası ve takdirname ile ödülendirildi. Çalışlar, Ankara Devlet Mezarlığı'nda yatmaktadır. Orgeneral İzetin Çalışlar'ın anıları, harita ve kroki desteğiyle torunu İzedin Çalışlar tarafından yayına hazırlandı. Çerkez Ethem'in seyar kuvetleriyle girişilen çarpışmalardan Büyük Taruz'a, İzmir'in kurtuluşuna kadar, Batı Cephesi'nde süren savaşın düzenli orduyla kazanılacağını gören, savaşın düğümlendiği anda orduyu zafere taşıyan bir komutanın anılarını, az bulunan cephe resimleriyle gün gün, sat sat takip etme olanağı buluyoruz. Bölgenin coğrafi özelikleri ve taktiklerin belirtildiği haritalarla yakın tarihimize yeni bir bakış kazandırıyor. (Tanıtım Bülteninden)14. 0x20. 0Ciltsiz2. Hamur Çevirmen : -.