Yazar : Cem Behar

"Bu ilmin [musıki ilminin] kıylükali [lafı, dedikodusu] çoktur." Hızır Ağa "İstanbul'un Yenikapı Mevlevihanesi şeyhlerinden Abdülbaki Nasır Dede (1765-1821; şeyhliği 1804-1821) 1794 ile 1796 yılları arasında geleneksel Osmanlı/Türk musıkisiyle ilgili çok önemli iki eser kaleme almıştır. Bunların ilki bu musıkinin kullandığı perdeleri listeleyen, bunların nasıl duyurulacağını gösteren, usulleri, makam ve terkipleri sıralayıp açıklayan ve musıki icrası hakkında bazı faydalı bilgiler de içeren bir tür musıki teorisi kitabı olan "Tedkik ve Tahkik"le birlikte onun kısa bir ilavesidir (yani Zeyl). İkincisi ise kendi geliştirdiği bir notalama sistemini açıkladıktan sonra buna örnek olmak üzere yeni bestelenmiş birkaç musıki eserini notaya aldığı risaledir ve "Tahririyetü'l Musıki" [Musıkinin Yazıyla İfadesi] başlığını taşır. Bu eser genellikle "Tahririye" olarak bilinir. Yani Abdülbaki Nasır Dede bir yandan müziğin teorisiyle uğraşırken, diğer yandan da eser besteleyip musıki icra etmiş (kendisi neyzendi, Yenikapı Mevlevihanesi'nde neyzenbaşılık yapmıştı) ve bu icranın kağıda dökülmesini sağlayacak bir notalama sistemi geliştirmiştir." Cem Behar, Abdülbaki Nasır Dede'nin yapıtları üzerinden dönemin musıki anlayışını, icra yöntemlerini, arka planda yaşanan toplumsal-siyasi gelişmelerin ve geleneksel kadim ilimlere sirayet eden yeniliklerin musıkiye etkisini inceliyor. "Kadim ile Cedid Arasında"yla Cem Behar Osmanlı/Türk musıkisi tarihine ilişkin, düz tarihçiliğin sınırlarını aşan çalışmalarına bir yenisini ekliyor. Daha az göster