Yazar : Eren Yayıncılık

Osmanlı İmparatorluğu'nda Yaya - Müselem - Taycı Teşkilatı "XV. ve XVI. yüzyılarda Sultanönü Sancağında Yaya ve Müselem Teşkilatı" konulu doktora çalışmamın gayesi Osmanlı İmparatorluğu'dan önemli görevler üstlenmiş olan geri hizmet teşkilatını genelden özele inerek incelemektir. Yaya ve müselem teşkilatı hakında çeşitli araştırmalar yapılmıştır. Bunlarda teşkilat, genel olarak incelenmiştir. Burada, önceki araştırmalardan farklı olarak sancak esas alınarak inceleme yapılmıştır. Sancak seçimi ise Sultanönü sancağının, teşkilatın kurulduğu ilk sancak olması gözönüne alınarak yapılmıştır. Ayrıca bu müselem cemati olan Taycılar'ın Sultanönü sancağından başka bir yerde bulunmaması da bu seçimde rol oynamıştır. Taycılar hakında Başbakanlık Osmanlı Arşivi'nde çok sayıda tahrir defteri bulunmasına rağmen bu belgelerle İsmail Hakı Uzunçarşılı, Ömer Lütfi Barkan ve Faruk Sümer'den başka hiçbir araştırmacı ilgilenmemiştir. Sancakla ilgili araştırma tamamen Başbakanlık Osmanlı Arşivi'nden bulunan Tahrir defterlerine dayanılarak yapılmıştır. Defterlerin incelenmesi sırasında çeşitli zorluklarla karşılaşılmıştır. Özelikle siyakat ve divani rakamların okunması sırasında duyulan kişisel sıkıntıdan aile bireyleri dahi etkilenmiştir. Zaman zaman 146'dan beri yaşamayan sayısız yaya ve müselemin ismini yazmak ve söylemek tarifsiz bir hüzün vermiştir. Bu hüzünde yüzlerce yıldır hatırlanmamış olan kişilerin isminin anılmış olmasının buruk mutluluğu da yaşanmıştır. -Halime Doğru- (Önsözden)