Yazar : Gece Kitaplığı

Şehreküstü Şehreküstü - SAVAŞ ZAFER ŞAHİN Dilimiz, sanıldığının aksine kentle ilgili sözcüklerin fakiri değil. “Şehir” kökünden türetilmiş nice sözcükle, anlatımla dolu. “Şehir hatları”, “şehir turu”, “şehirlerarası” gibi gündelik yaşamda kulandıklarımızın yanı sıra artık pek kulanılmasalar da “şehrayin”, “şehremaneti”, “şehremini”, “şehrengiz”, “şehrî”, “şehriye”, “şehristan”, “şehriyar”, “şehriyârân”, “şehriyari”, “şehreküstü” gibi sözcükler de aslında şehir ve şehirle ilgili olguların kültürümüzde azımsanmayacak kadar önemli olduğunu gösteriyor. Bu sözcükler içinde bir tanesi var ki, anlamındaki sıcaklık ve samimiyetle hemen bizi kavrar. Eskiden şehrin yoksul ve kenar mahalelerini ifade etmek için kulanılan bu sözcük “şehreküstü”dür. Bugün “şehreküstü” sözcüğünün yerine “varoşlar”, “gecekondu mahaleleri” veya “kenar mahale” gibi sözcük ve ifadeler kulanmaktayız. Ama bunların hiçbiri “şehreküstü”deki söyleyiş güzeliğini taşımıyor. Kulandığımız karşılıkları gibi dışlayıcı ve yabancılaşmayı çağrıştırıcı değil, hani sanki çocuken yaptığımız “küstüm boz!” oyunu gibi. Küse de barışma ihtimali yok değil. Belki de bundandır ki bir çok kentimizde “şehreküstü” semtleri var. Bursa, İstanbul, Gaziantep ve diğerlerinde olduğu gibi.