Yazar : Can Çocuk Yayınları

Şeker Portakalı - Jose Mauro de Vasconcelos Şeker Portakalı, Jose Mauro de Vasconcelos'u ülkesinin en ünlü yazarlarından biri yaptı. Bu romanını on iki günde yazdığını açıklayan yazar, 'Ama onu yirmi yıldan fazla taşıdım yüreğimde', der. Bu kitabın baş kahramanı küçük Zézé'nin serüvenleri, o büyüdükçe, Güneşi Uyandıralım ve Delifişek adlı romanlarla devam ediyor. Brezilyalı ünlü yazar Jose Mauro de Vasconcelos, 1920 de Rio de Janeiro yakınlarında, Bangu da doğdu. Çok yoksul olan ailesi, onu Natal kasabasındaki amcasının yanına yoladı. Orada dokuz yaşındayken Potengi Irmağında yüzmeyi öğrendi ve hep günün birinde yüzme şampiyonu olmanın hayalini kurdu. Liseyi Natal de bitirdikten sonra iki yıl tıp öğrenimi gördü. Öğrenimini yarıda bırakıp yeni hayaler peşinde Rio de Janeiro ya döndü. İlk işi, hafif siklet boks antrenörlüğü oldu. Yaşamı boyunca çeşitli işlerde çalıştı, bu onun yazarlığına büyük katkılar sağladı. İlk kitabı "Yaban Muzu" 1940 ta yayımlandı. 1945 te yayımlanan "Beyaz Toprak" adlı romanı çok beğenildi. Daha sonra "Evden Uzakta" (1949), "Sular Çekilince" (1931), "Kırmızı Arara" (1953) ve "Ateş Çizgisi" (195) romanlarını yazdı. "Kayığım Rosinha" (1961) ile ününün doruğuna çıktı. En ünlü kitabı "Şeker Portakalı" (1968) on iki günde yazılmıştı. "Ama onu yirmi yıldan fazla yüreğimde taşıdım," der yazar. Bu kitaptaki küçük Zeze nin serüvenleri "Güneşi Uyandıralım" (1974) ve "Delifışek" (1963) adlı romanlarında sürer. Bu ünlü yazar 198 de öldü.José Mauro De Vasconcelos'un 1968 tarihli romanı, yoksul bir ailenin beş yaşındaki üyesi olan Zezé’nin çocukluğunu konu ediniyor. İlk acıyı, hayal kırıklığını, hayatı öğrenmeye başlayan küçük Zezé’nin her geçen gün yeni keşiflerde bulunduğu dünyası bir çocuk gözünden okuyucuya aktarılıyor. José Mauro De Vasconcelos’un on iki günde yazdığı Şeker Portakalı kitabı, yazarın zorlu geçen ilk yılarını çarpıcı ve sürükleyici bir dile okuyucuya sunuyor. Yazar kısa sürede yazdığı kitapla ilgili, onun yirmi yıldan fazla süredir yüreğinde taşıdığı bir hikaye olduğu açıklamasını yapıyor. Yazarın çocukluk döneminden izler taşıyan roman on altı dilde yayımlanmanın yanı sıra en çok satanlar listesinde de kendine yer buluyor. Şeker Portakalı romanı ile başlayan Zezé’nin yaşam öyküsü, yazarın Güneşi Uyandıralım (1974) ve Delifişek (1963) eserleriyle devam ediyor. Orijinal dili Portekizce olan Şeker Portakalı, Türkiye’de en çok okunan kitaplar arasında bir klasik olarak kendine yer buluyor. Can Çocuk yayınları tarafından Aydın Emeç'in çevirisiyle yayımlanan José Mauro De Vasconcelos'un Şeker Portakalı kitabı yalnızca çocukların değil, yetişkinlerin de başucu eserleri arasında gösterilen bir klasiğe dönüşüyor. Zorlu bir çocukluk dönemi geçiren Vasconcelos’un Şeker Portakalı isimli eseri “Günün birinde acıyı keşfeden küçük bir çocuğun öyküsü” sözleriyle başlıyor. Başkahraman Zezé meraklı, yaramaz ve son derece zeki bir çocuk olarak tanınıyor. Zezé, okumayı kendi kendine öğrendiği ve haylazlıklarıyla çevresindekilerin canını sıktığı için şeytanın vaftiz oğlu olduğunu düşünüyor. İçindeki keşfetme ve öğrenme aşkı çoğu zaman başına dert açsa da Zezé’nin tek amacı, yalnızlığını ve hayalerini paylaşabilmek oluyor.  Zezé çıkış yolunu kendine hayali arkadaşlar yaratmakta buluyor. Artık yalnız kalmıyor, yeni taşındıkları evin bahçesinde bulunan şeker portakalı fidanı Zezé’nin en büyük sırdaşı oluyor. İlk karşılaşmaları tatsız olsa da kahraman kendine başka bir arkadaş daha ediniyor. Portekizli karakteri Zezé'nin babası olarak gördüğü bir dost olarak kitapta önemli bir yer tutuyor. İlerleyen dostlukları Zezé'nin hayatında da bazı değişiklikleri beraberinde getiriyor. Şeker Portakalı kitabı hüzünlü kurgusu ve dokunaklı anlatımı ile unutulmaz kitaplar arasında kendine yer buluyor. Şeker Portakalı kitabının devamı niteliğinde olan Güneşi Uyandıralım ve Delifişek kitaplarında da Zezé'nin macerası devam ediyor. Zezé büyüse de hüzünleri, heyecanları ve sevgi dolu kalbi değişmiyor. Zengin bir aileye evlatlık veriliyor, ilk kez aşık oluyor, kendine yeni sırdaşlar ediniyor. Yaşam mücadelesi verdiği öyküler boyunca Zezé büyüyor. Acıları ve hüzünleri de onunla birlikte büyümeye devam ediyor.  26 Şubat 1920’de Rio De Janeiro yakınlarında bulunan Bangu’da yoksul bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen José Mauro De Vasconcelos, okumayı kendi kendine öğreniyor. Farklı alanlarda eğitim almak isteyen yazar, çocukluğunun geçtiği Natal’da iki yıl tıp eğitimi alıyor. Çeşitli işlerde çalışan yazar balıkçılık, garsonluk ve boks antrenörlüğü yapıyor. Hayatını bir süre Kızılderililer arasında sürdüren Vasconcelos’un ilk romanı Yaban Muzu 1942 yılında yayımlanıyor. 1945’te yayımlanan Beyaz Toprak kitabı oldukça ilgi görüyor. Yazarın diğer eserleri Evden Uzakta (1949), Kırmızı Papağan (1953), Ateş Çizgisi (195) ve Kayığım Rosinha (1961) oluyor. Kayığım Rosinha ile ününü pekiştiren yazarın Kırmızı Papağan isimli eseri ise geçmişten günümüze kadar uzanan Kızılderili sorunlarını tüm gerçekçiliği ile gözler önüne seriyor. Kızılderili ve Portekizli bir ailenin üyesi olan yazar Vasconcelos, yaşamı boyunca yerli haklarını savunuyor. Eserleriyle Türkiye’de olduğu kadar tüm dünyada büyük ilgi gören José Mauro De Vasconcelos 24 Temuz 1984’te São Paulo’da yaşamını yitiriyor.