Yazar : Yapı Kredi Yayınları

İtihat Ve Teraki Cemiyeti - Kazım Karabekir “Teraki ve İtihat Cemiyeti, tarihimizin her zaman için iftihar edeceği bir teşeküldü. Onu sarsan, solduran, kendi tarihi adıyla İtihat ve Teraki, fırkacılık hayatına atılması ve kendi kendini aşındırması olmuştur. Cemiyetin bir uzvu sıfatıyla, onun bu vaziyete düşmemesi için, ben çok uğraştım, fakat cemiyetin bünyesine yapışan tufeyliler, hazıra konmak için o eski feragat sahibi başları, nabız tutmak sanatıyla hırs ve istibdat çukuruna sürüklediler. Cemiyetin şerefli tarihiyle fırkanın hata ve mesuliyetleri birbirine karıştırılmamalıdır. Fırka büsbütün başka bir teşekül ve büsbütün başka bir istikametir. Adeta İtihat ve Teraki Cemiyeti’nin terediyi andıran bir istihalesidir. Bazı şahsiyetlerin her iki safhada rol almaları zihinlerde büyük karışıklıklar ve yanlışlıklara sebep olabilir. Ancak cemiyetin ve fırkanın tarihleri üzerinde yapılacak cidi bir tahlil bize her ikisinin karakterlerini göstereceği gibi o şahsiyetlerin ihtilalci ve devlet adamı sıfatı ile rolerini ve kıymetlerini de bize anlatır. ”.